Omer Fast produceerde de drie-delige filminstallatie Nostalgia dat in inhoud en ruimtelijke dimensies een geraffineerde dramaturgie laat zien. Alle drie de films zijn gebaseerd op een waargebeurd verhaal van een West Afrikaanse vluchteling die om asiel vraagt in Londen. Fast gaat in Nostalgia in op de verhoudingen tussen mensen uit verschillende culturen, op momenten van onderlinge spanning en afhankelijkheid. De kunstenaar neemt hedendaagse onderwerpen, zoals immigratie en politieke vluchtelingen, als uitgangspunt en maakt datgene zichtbaar dat zich normaal ge-sproken achter de schermen afspeelt.

Fast maakt inzichtelijk dat de mechanismen van filmmaken en verhalen vertellen vaak met elkaar botsen. Doordat het asielzoekers vaak ontbreekt aan bewijzen of getuigen, zijn ze vaak aangewezen op hun capaciteiten als verhalenvertellers om in een veilig land te mogen blijven.

In deel één van Nostalgia bouwt een Britse jachtopziener een simpele dierenval van takjes en garen aan de hand van audio-instructies van een Nigeriaanse man. Dit is de actie die de Afrikaanse vluchteling beschrijft in het originele interview, waarvan de soundtrack nog intact is gebleven. Op een bepaald moment lijken de beelden van de voice-over te verschijnen; een ogenblik is een interview set-up te zien, dat weer even snel verdwijnt als het gekomen was.

Deel drie vertelt het verhaal van vluchtelingen die het dystopische Engeland van de toekomst ontvluchten en asiel aanvragen in een Afrikaans land. De film heeft de vorm van een sci-fi verhaal aangenomen met nachtmerrie-achtige scènes. De gesuggereerde toekomst lijkt echter plaats te hebben in de jaren ‘70 door de nadruk die gelegd is op de typisch bruine tinten en vintage decorstukken. Het gedeeltelijk fantastische verhaal is ver verwijderd van onze hedendaagse realiteit en vindt in plaats daarvan, op een vergelijkbare manier als de film “Blade Runner”, plaats in zoiets als een “alternatief verleden”, zoals Omer Fast het formuleerde.

De West Afrikaanse kolonie staat in het derde deel van Nostalgia steeds vijandiger tegen-over de Britten die een beter leven zoeken. Een asielzoeker wordt bijvoorbeeld ondervraagd over een tunnel waardoor vluchte-lingen het land in worden gesmokkeld.
Er wordt hem een deal aangeboden, en hij moet kiezen tussen het lot van zijn medevluchtelingen, en het veiligstellen van zijn eigen toekomst. Ook dit sci-fi verhaal is geïnspireerd op gesprekken die Fast voerde met de West Afrikaanse asielzoeker in Londen. Hoewel een groot deel van het verhaal in het originele interview helemaal niet overeen-komt met de film, zijn er momenten waarin de twee verhaallijnen samenvallen. Op deze momenten beschrijven verschillende karakters hoe een bepaalde val gebouwd moet worden.

In een scène is het bijvoorbeeld een steekhoudend stuk informatie dat een gevangen genomen Engelse asielzoeker geeft aan zijn ondervrager als bewijs dat hij uit een arm land afkomstig is. In een volgende scene zien we hoe dezelfde ondervrager de beschrijving die de vluchteling gegeven heeft van de val aanpast, om zo bepaalde beweringen over haar eigen verleden te waarborgen. De context en betekenis van het verhaal rond de val verandert hiermee continu van karakter en waarde.

Voor Omer Fast is het proces vanaf het begin totaal fictief te noemen. Het onderzoek dat de kunstenaar doet is niet empirisch, het gaat hem veel meer om artistieke subjectiviteit als prisma voor de waarheid. En hoewel er een duidelijk politieke en ethische dimensie aan dit werk kleeft, is dat ondergeschikt aan de subjectieve, speelse, paranoïde en bezorgde dimensie ervan. Deze aspecten bestaan voor Fast uiteindelijk allemaal als verhalende elementen.

Omer Fast maakte de video-installatie The Casting op basis van een gesprek dat hij in 2006 in Texas voerde met een jonge sergeant uit het Amerikaanse leger, vlak voor deze voor de tweede maal naar Irak vertrok. De sergeant haalt twee verhalen op. Het eerste vond plaats in Bavaria, en beschrijft een relatie tussen de sergeant met een Duits meisje dat van snelheid en zelfverwonding houdt. Het tweede verhaal speelt zich net buiten Bagdad af, en draait om de beschie-ting van een ongewapende burger.

Fast nam deze twee verhalen en verweefde ze met elkaar in een scenario dat verspringt in tijd, plaats en emotie. Dit script liet Omer Fast interpreteren door een aantal acteurs in een serie van geluidsloze tableaus. De gelaagde beschouwing verspringt tussen de twee verhalen, met korte onderbrekingen van een derde verhaallijn, waarin een regisseur vragen stelt aan een acteur bij de casting voor de rol van de sergeant. Aan de ene kant van de tentoonstellings-ruimte zie je op twee schermen de acteurs in stilte het script uitvoeren. Aan letterlijk en figuurlijk de achterkant van de schermen spreekt de sergeant tegen Fast in het originele interview. Hier zijn de ‘echte personen’ achter de verhalen zichtbaar. Maar er vinden ook vreemde discontinuïteiten plaats binnen de opgenomen schijnbare ‘werkelijkheid’. Zo verschijnen de interviewer en geïnterviewde bijvoorbeeld soms in dezelfde kleding. De jonge sergeant wordt in The Casting acteur binnen zijn eigen herinneringen aan-gezien hij voor de camera over zijn verhaal vertelt. Het verleden waarover hij vertelt, is zijn eigen verhaal, maar na de gebeurtenis, en voor de camera, beleeft de sergeant de feiten op ambivalente wijze opnieuw als verhalenverteller. Hiermee produceert Omer Fast een re-enactment, waar de herinneringen van de sergeant gebruikt worden voor het herbeleven van de gebeurtenissen. Fast speelt ook met de door de sergeant vertelde gegevens uit het interview, en construeert zo – door ondermeer montagetrucs toe te passen – ook een nieuw verhaal. In de stille tableaus wordt het bewerkte verhaal van de sergeant opnieuw opgevoerd, compleet met acteurs in kostuums, verschillende locaties, props en zelfs een rookmachine. De beelden die je te zien krijgt, zijn grotendeels gebaseerd op beelden die Fast vond via Google en zo-danig onderdeel uitmaken van een gene-riek beeldenarsenaal; ons collectieve geheugen.

Er vindt in dit werk een verschuiving plaats die de kunstenaar fascineert: die van private gebeurtenis naar publiek event, maar ook een vermenging met ons ‘collectieve geheugen’ dat is opgebouwd door de media. Zoals Omer Fast zegt, is hij ‘meer geïnteresseerd in de manier waarop ervaring in herinnering wordt omgezet,hoe herinneringen weer verhalen worden, en de wijze waarop herinneringen worden gemedieerd als ze opgenomen en uitgezonden worden.’